یکی از چالشها بزرگ برای کسانی که میخواهند دیجیتال مارکتر بشوند این است که از همان ابتدا منابع خوبی دردسترس آنها نیست. باتوجهبه وجود این خلأ تصمیم گرفتم منابع فارسی و انگلیسی را برای یادگیری و مطالعۀ بیشتر دربارۀ دیجیتال مارکتینگ یکجا جمعآوری کنم تا بقیۀ دوستانی که میخواهند تازه شروع به یادگیری کنند یا مطالعۀ بیشتری داشته باشند، از این فهرست استفاده کنند.
از طرفی فعالان این حوزه معمولاً بهطور روزانه زمان زیادی را صرف مطالعه در سایتها و بلاگهای مختلف در حوزۀ دیجیتال مارکتینگ و موضوعات مرتبط میکنند. از برخی از آنها خواستم فهرست منابعی را که در این حوزه دنبال میکنند، به من معرفی کنند تا با فهرستی که خودم میشناختم یکی کنم. این فهرست نهایی را میتوانید در ادامه بخوانید.
اگر شما هم سایتی فارسی یا انگلیسی را میشناسید که در حوزۀ دیجیتال مارکتینگ فعالیت میکنند، لطفاً به من اطلاع بدهید.
قبل از معرفی فهرستها این نکته را بگویم که یکی از منابع بهتر و جامعتر برای یادگیری و مطالعه در هر زمینهای که دردسترس همه هست، صفحۀ جستوجوی گوگل است. شاید این حرف من در نگاه اول خیلی ساده باشد؛ اما طبق تجربهام میتوانم بگویم که خود جستوجوکردن نوعی حرفه است و درست جستوجوکردن نوعی هنر! چون قطعاً خیلیها از شما هم پرسیدهاند: «دیجیتال مارکتینگ چیست؟»
این مقاله را همیشه باتوجهبه اتفاقات و قابلیتهای جدید بهروز نگه میدارم. (تاریخ آخرین بهروزرسانی: ۳۰مهر۱۳۹۹)
در ادامه میتوانید فهرست منابع فارسی که برای آموزش دیجیتال مارکتینگ و یادگیری دیجیتال مارکتینگ میشود از مطالب آنها استفاده کرد را ببینید. منابع زیر سعی دارند بهروزترین اخبار، تجربیات کاربردی افراد، آشنایی مفاهیم جدید و... را پوشش دهند. در ادامه به معضلات موجود برای منابع فارسی در حوزۀ دیجیتال مارکتینگ میپردازم.
- متمم (محل توسعۀ مهارتهای من)؛
- ادنگاه (تبلیغات اینترنتی و بازاریابی دیجیتال)؛
- وبسیما (ما شما را شگفتزده خواهیم کرد)؛
- نوین (آموزش اصول درست بازاریابی و تبلیغات و فروش)؛
- کالج تپسل (پازل مهارتهای دیجیتال مارکتینگ)؛
- دیام برد (رسانه تخصصی دیجیتال مارکتینگ)؛
- دیجیتالینگ (کمک حال شما در مسیر یادگیری دیجیتال مارکتینگ)؛
- وبمستر خاکستری (آموزش بازاریابی اینترنتی، به روزترین و کاربردیترین مطالب بازاریابی اینترنتی)؛
- اوکس تیم (بهروزترین مطالب در حوزۀ دیجیتال مارکتینگ، سئو و شبکههای اجتماعی)؛
- آکادمی دیجیتال مارکتینگ پلت (آموزش آنلاین دیجیتال مارکتینگ)؛
- بلدشو (ارائه دورههای آموزشی با زیرنویسی فارسی و دوبله شده)؛
- آکادمی دیجیتال مارکتینگ (دورههای آموزشی برای صاحبان کسبوکارهای آنلاین و مدیران بازاریابی)؛
- مدیر تیوی (تألیف و گردآوری مطالب آموزشی و بهاشتراکگذاری تجربۀ متخصصان)؛
- کروشه (ارائه دهندۀ خدمات تبلیغاتی و بازاریابی دیجیتال)؛
- وب برندینگ (کاوشی در بازاریابی و برندسازی دیجیتال)؛
- کاپی فای (بهترین محتوا از بهترین نویسندهها)؛
- دارت (با مطالعۀ مقالات، کسبوکار دیجیتال خود را متحول کنید)؛
- آیمارکتور (دیجیتال مارکتینگ، بازاریابی، تبلیغات و برندینگ)؛
- کافه بازاریابی (پایگاه مستقل جامعه بازاریابی تبلیغات)؛
- وب۲۴ (طراح موفقیت کسبوکار)؛
- گرشا (دورههای آموزش دیجیتال مارکتینگ)؛
- پلت (پرورش دیجیتال مارکتر به شیوهای اصولی، بهروز و ساختاریافته)؛
- جذب مارکتینگ (آموزش صفر تا صد دیجیتال مارکتینگ)؛
- یوکن (دورههای آموزشی دیجیتال مارکتینگ)؛
- جیادز (اشتراکگذاری تجربیات و تخصص شخصی)؛
- لاوان (بازاریابی، تبلیغات، دیجیتال مارکتینگ و بیشتر)؛
- دورۀ آنلاین بازاریابی دیجیتال (دوره دیجیتال مارکتینگ).
فهرست کتابهایی که دید بازاریابی شما را به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم تکمیل میکند، به همراه نام انتشارات آنها:
تاثیر مستقیم:
- طراحی کمپین تبلیغاتی (انتشارات سیته)؛
- مبانی خلاقیت در تبلیغات (انتشارات سیته)؛
- ۱۰۰۱ راهکار تبلیغاتی (انتشارات سیته)؛
- تبلیغات خلاق (انتشارات سیته)؛
- کمپین تبلیغاتی (انتشارات مبلغان)؛
- جعبه ابزار تبلیغات ایران (انتشارات آگاه).
تاثیر غیرمستقیم:
- مدیریت بازاریابی (انتشارات نص)؛
- گاو بنفش (انتشارات کتیبه پارسی)؛
- جعبه ابزار بازاریابی (انتشارات سیته)؛
- برنامه بازاریابی (انتشارات سیته)؛
- کتاب عصر چهارم بازاریابی از سنتی تا دیجیتال (انتشارات سمت)؛
- بازاریابی اثربخش (انتشارات نگاه دانش).
طبیعتاً بهخاطر وجود محدودیتهایی ازجمله تحریم برخی ابزارها و سرویسهای خارجی برای ایران، فیلتربودن برخی ابزارها و سرویسها در ایران، جدیدبودن عنوان دیجیتال مارکتینگ و... منابع خیلی کامل و جامعی درخصوص دیجیتال مارکتینگ و ابزارهای مرتبط با آن به زبان فارسی دردسترس نیست و سایتهایی که معرفی کردم سعی دارند کاربران فارسیزبان را با مفاهیم دیجیتال مارکتینگ و ابزارها و تجربیات شخصی افراد آشناتر کنند.
چند ایراد بزرگ که میشود به منابع فارسی گرفت، به شرح زیر است:
- خیلی بهروز نیستند؛
- جامع و کامل نیستند و با نقصهایی روبهرو هستند؛
- غلطهای ترجمهای دارند و گاهی مخاطب را گمراه میکند؛
- در مباحث فنی قضیه مانند گوگل آنالیتیکس خیلی دقیق نیستند؛
- اکثراً در حوزۀ مفاهیم کلی دیجیتال مارکتینگ فعالیت میکنند؛
این ایراداتی که گفتم در یک نگاه ایراد است و در نگاهی زیرکانه فرصتی است برای ورود به خلأهای این حوزه.
در ادامه میتوانید فهرست منابع انگلیسی که برای یادگیری و مطالعۀ دیجیتال مارکتینگ میشود از مطالب آنها استفاده کرد را ببینید. منابع زیر بهروزترین اخبار، تجربیات کاربردی افراد و... را پوشش میدهند.
- Webmasters Stack Exchange
- HubSpot
- Moz
- Instagram Business
- Google Primer
- Google Inside AdWords
- Google Analytics
- Academy for Ads
- eMarketing Institute
- Marketo
- Help Scout
- Lynda
- Ahrefs
- Search Engine Land
- Social Media Examiner
- Neil Patel
- CoSchedule
- Kissmetrics
- The Backlinko SEO
- Unbounce
- AdEspresso
- DigitalMarketer
- Buffer
- Business 2 Community
- Hongkiat
- Groove HQ
- Social Media Today
- Small Business Trends
- Marketing Land
- Sumo
- Gary Vaynerchuk
- eMarketing Institute
- MarketingProfs
- Digital Marketing Strategy Advice
- ConversionXL
- Jon Loomer Digital
- Optimize Smart
- Duct Tape Marketing
- Social Triggers
- GroupHigh
- Monetate
- Online Metrics
- Top Content
- Six Pixels of Separation
کتابهای زبان اصلی:
- Digital Marketing For Dummies
- Digital Marketing in 2017
- The Art of Digital Marketing
- Digital Marketing Strategy
منبع: فهرست های کاربردی کسب و کار