احتمالاً در هنگام بازدید از وب سایت‌های مختلف چشمتان به دکمه‌ها یا لینک‌هایی با مضمون «اشتراک در RSS» خورده است. اما آیا دقیقاً می‌دانید که منظور از آن‌ها چیست؟ آیا می‌دانید که RSS چیست، فید RSS چیست و چطور می‌توانید مشترک آن شوید یا از آن به نفع خودتان بهره برداری کنید؟ با مطالعه ادامه این مطلب به پاسخ همه پرسش‌هایتان در رابطه با RSS دست پیدا خواهید کرد.

دسترسی سریع به محتوای این مقاله [پنهان]

• 1 RSS چیست؟
• 2 طرز کار RSS
• 3 RSS خوان چیست؟
• 4 RSS چگونه تولید می‌شود؟
• 5 چطور مشترک یک فید RSS شویم؟
• 6 کاربردهای RSS
• 7 حرف آخر

RSS چیست؟

RSS مخفف یا شکل کوتاه شده عبارت Really Simple Syndication یا Rich Site Summary است و در عمل، روشی برای توزیع آسان فهرستی از عناوین، اعلان خبرهای جدید و به‌روزرسانی‌ها، و گاهی محتوا به گروه گسترده‌ای از مردم محسوب می‌شود. اساساً RSS چیز پیچیده‌ای نیست، اما با تمام سادگی‌اش نحوه تعامل کاربران با محتوای اینترنتی را دگرگون کرده است.
به لطف وجود RSS، بدون اینکه نیاز باشد هر روز چندین بار برای بررسی تازه‌ترین تغییرات و به‌روزرسانی‌ها به سایت‌های مختلف سر بزنید می‌توانید اشتراک RSS سایت یا سایت‌های مورد نظر را فعال کنید و سپس آخرین به‌روزرسانی‌های سایت را در قالب یک «فید RSS» (خوراک RSS) و از طریق یک خبرخوان RSS یا فید ریدر (feed reader) دریافت کنید.
معمولاً وب سایت‌های مختلف فید RSS خود را به رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهند، چرا که از این طریق می‌توانند تازه‌ترین محتوای منتشرشده را در اسرع وقت به دست مخاطبان علاقه‌مند برسانند.

طرز کار RSS

هر سایت می‌تواند یک فید RSS یا چندین فید با موضوعات مختلف داشته باشد. این فیدهای RSS در واقع فایل‌های متنی ساده با فرمت XML هستند که پس از ارسال به دایرکتوری‌ها، سرویس‌ها یا پلتفرم‌های RSS این اجازه را به مشترک می‌دهند تا در فاصله زمانی بسیار کوتاه پس از هر به‌روزرسانی، محتوای آن‌ها را دریافت و مشاهده کند.
RSS اطلاعات بسیار ابتدایی و ساده‌ای را فراهم می‌کند که در قالب یک فهرست از جدیدترین به قدیمی‌ترین مرتب شده است. معمولاً هر آیتم در این فهرست دربردارنده یک عنوان ساده با یک توضیح به همراه یک لینک به مطلب مورد نظر است. گاهی این توضیح حاوی همه اطلاعات لازم است (مثلاً کل محتوای پست وبلاگ) و گاهی تنها خلاصه‌ای از محتوای آن ارائه می‌شود.
اطلاعات RSS در یک فایل شبیه به یک صفحه وب قرار می‌گیرد؛ اما محتوای این صفحه به شکل کد و به زبان کامپیوتری XML نوشته شده و لذا مانند صفحات معمولی قابل خواندن و استفاده نخواهد بود؛ بنابراین برای استفاده از RSS به ابزار مخصوصی نیاز خواهید داشت که به آن RSS خوان (RSS Reader) یا گردآورنده (RSS (RSS Aggregator می‌گوییم.

RSS خوان چیست؟

طرز کار و هدف همه RSS خوان‌ها کمابیش یکسان است: همگی آن‌ها به شما این امکان را می‌دهند تا محتوای RSS را بخوانید و در صورت اشتراک در چندین فید RSS بتوانید عناوین یا کل محتوای سایت‌های مختلف را از یک مکان واحد زیر نظر بگیرید.

RSS خوان‌های رایگان متنوعی در دسترس هستند که معمولاً در یکی از پنج دسته بندی زیر قرار می‌گیرند. شما به فراخور سلیقه و نیازتان می‌توانید برای نمایش فیدهای RSS سایت‌هایی که در آن‌ها اشتراک دارید از یک یا چند مورد از آن‌ها استفاده کنید:

• RSS خوان‌های مبتنی بر وب: اگر می‌خواهید که همه فیدهای RSS خود را در همان مرورگری بخوانید که برای گشت و گذار در اینترنت از آن استفاده می‌کنید باید به سراغ RSS خوان‌های وب محور بروید. مزیت این RSS خوان‌ها سهولت تنظیم و پیکربندی آن‌هاست. به عنوان نمونه می‌توان به نسخه تحت وب RSS خوان Feedly اشاره کرد.

• RSS خوان‌های نرم افزاری: اگر به دنبال آن هستید که فیدهای RSS تان را در یک محیط مجزا مشاهده کنید و دوست دارید که برای هر کاری یک نرم افزار بر روی سیستم خانگی یا لپ‌تاپتان داشته باشید باید از یک RSS خوان دسکتاپ یا نرم افزاری استفاده کنید. این RSS خوان‌ها قابلیت‌های متنوع‌تری دارند، اما معمولاً تنظیمات پیشرفته‌تری هم دارند که آن‌ها را به گزینه‌های مناسب‌تری برای افراد حرفه‌ای‌تر تبدیل می‌کند.

• RSS خوان‌های داخلی مرورگرها: برخی از مرورگرها به RSS خوان داخلی مخصوص خودشان مجهز شده‌اند و اغلب آن‌ها نیز افزونه‌های اختصاصی RSS خوان دارند. به عنوان نمونه می‌توان به افزونه RSS Feed Reader برای گوگل کروم و افزونه Feedbro برای فایرفاکس اشاره کرد.

• فیدخوان‌های ایمیلی: اگر به ایمیل علاقه دارید می‌توانید با استفاده از فیدخوان‌های ایمیلی همه فیدهای مورد نظر خود را در اینباکس ایمیلتان مشاهده کنید. یکی از ابزارهایی که چنین امکانی را برای شما فراهم می‌کند Google Alerts است.

• RSS خوان‌های موبایلی: اگر شما هم از آن دسته از افرادی هستید که در امور شخصی یا کاری خود زیاد به گوشی هوشمندشان وابسته هستند می‌توانید از RSS خوان‌ها و سرویس‌هایی استفاده کنید که مخصوصاً برای استفاده در موبایل طراحی شده‌اند. به عنوان مثال می‌توان به اپ موبایلی Feedly اشاره کرد.

مقاله مرتبط: راهنمای ساخت سایت؛ همه آنچه که درباره طراحی یک وب‌سایت باید بدانید

RSS چگونه تولید می‌شود؟

فرمت خاص XML که RSS وب‌سایت یا وبلاگ را می‌سازد به دو روش خودکار یا دستی تولید می‌شود.
مدیریت اکثریت قریب به اتفاق وب سایت‌های بزرگ و وبلاگ‌ها از طریق سیستم‌ها یا نرم افزارهای مدیریت محتوا (CMS) انجام می‌گیرد؛ به این ترتیب که نویسنده‌ها با استفاده از این برنامه‌ها مطالب مورد نظر خود را وارد کرده و با فشردن دکمه انتشار، کدهای لازم برای ایجاد صفحه یا بخش مورد نظر ایجاد می‌شود. معمولاً در همین حین، فایل XML فید RSS وب‌سایت نیز با افزودن آیتم‌های جدیدی که به پست جدید اشاره دارند و حذف موارد قدیمی‌تر به روز می‌شود. اغلب پلتفرم‌های وبلاگ نویسی، مانند بلاگر نیز به طور خودکار و بدون نیاز به دخالت کاربر فید RSS را تولید و به روز می‌کنند.
از طرف دیگر، در برخی از وب‌سایت‌هایی که به صورت کاملاً سفارشی با استفاده از ابزارهایی مانند Dreamweaver یا ویرایشگرهای متنی ساخته و پرداخته می‌شوند امکان تولید خودکار RSS تعبیه نمی‌شود. در این حالت، نویسنده یا مدیر سایت باید فایل‌های XML را به صورت دستی به روز کند یا اینکه از ابزارها و سرویس‌هایی استفاده کند که به صورت دوره‌ای وب‌سایت را بررسی کرده و تغییرات ایجاد شده را شناسایی می‌کنند.

چطور مشترک یک فید RSS شویم؟

فرض را بر این بگیریم که به ده سایت علاقه دارید و می‌خواهید همیشه و هر روز در جریان آخرین مطالب و اخبار آن‌ها قرار داشته باشید. در حالت عادی به امید مشاهده یک مطلب تازه به سایت اول مراجعه می‌کنید، اما از آخرین باری که به آن سرزده‌اید چیز جدیدی منتشر نشده و بنابراین باید بعداً به این وب‌سایت مراجعه کنید و آن‌قدر این روند را ادامه بدهید تا صاحب آن وب‌سایت، سایتش را به روز کند. طبیعتاً چنین کاری چه برای یک سایت و چه برای ده سایت، خسته کننده، وقت‌گیر و ناکارآمد است؛ بنابراین به جای اینکه وقت خود را این‌طور هدر بدهید می‌توانید از موضوع این مطلب، یعنی RSS کمک بگیرید؛ به این ترتیب:
1. ابتدا وارد سایتی بشوید که می‌خواهید در جریان آخرین به‌روزرسانی‌های آن قرار داشته باشید؛
2. آیکن RSS (معمولاً به رنگ نارنجی) یا لینک اشتراک در RSS را پیدا و روی آن کلیک کنید؛
3. معمولاً با کلیک بر روی آیکن یا لینک اشتراک RSS آدرس فید RSS سایت در اختیار شما قرار می‌گیرد. البته اغلب وب‌سایت‌هایی که موضوعات گوناگونی را پوشش می‌دهند برای هر موضوع یک فید جداگانه دارند که می‌توانید متناسب با علایق خود فیدهای موضوعات مورد نظرتان را انتخاب کنید. در این مرحله باید آدرس یا آدرس‌های فید یا فیدهای RSS مورد علاقه خود را کپی کنید؛
4. آدرس‌هایی که کپی کرده‌اید را در RSS خوان مورد علاقه خود وارد کنید. حالا شما مشترک آن فیدهای RSS شده‌اید و هر زمان که بخواهید با مراجعه به RSS خوان می‌توانید همه آن‌ها را مشاهده کنید. توجه داشته باشید که بسیاری از RSS خوان‌ها فعال‌سازی اشتراک در فیدهای RSS مختلف و معمولاً متناسب با اطلاعاتی که از شما گرفته‌اند را نیز پیشنهاد می‌دهند که می‌تواند یک قابلیت کاربردی و مفید به شمار بیاید.

بیشتر بخوانید: اسکیما چیست؛ معرفی ابزارها و نحوه ساخت آن

کاربردهای RSS

علاوه بر آگاهی از عناوین جدید و آخرین به‌روزرسانی‌های وب‌سایت‌های مورد علاقه خود می‌توانید با مقاصد و اهداف دیگری نیز از RSS استفاده کنید. در این راستا دقت داشته باشید که گاهی همه اطلاعات لازم در عناوین و توضیحات RSS وجود دارد و حتی به وجود یک صفحه مستقل برای آیتمی که در فهرست قرار می‌گیرد نیازی نیست.
از جمله برخی از سایر کاربردهای RSS می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• اطلاع رسانی نسبت به عرضه محصولات جدید در فروشگاه؛
• اطلاع رسانی نسبت به انتشار خبرنامه‌های جدید، از جمله خبرنامه‌های ایمیلی؛
• هشدارهای مربوط به آب و هوا و سایر تغییرات مهم یا اضطراری؛
• اطلاع رسانی درباره اضافه شدن اطلاعات جدید به بانک اطلاعاتی یا یک عضو تازه به یک گروه.

حرف آخر

استفاده از فیدهای RSS در سال‌های اخیر روند صعودی پیدا کرده است. دلیل این رشد نیز واضح است: RSS برای کاربران وب‌سایت‌ها یک ابزار ساده و کارآمد در جهت دریافت سریع و گلچین شده محتوا محسوب می‌شود و برای صاحبان وب‌سایت‌ها نیز روش مؤثر و آسانی برای ترویج محتوا بدون نیاز به تبلیغ یا استفاده از استراتژی‌های هزینه‌بر یا پیچیده است. با توجه به این سادگی و کارآمدی، وجود فید RSS در وب‌سایت‌ها ضرورتی است که نباید نسبت به آن سهل انگاری کرد. بنابراین اگر تاکنون توجه ویژه‌ای به جایگاه RSS در استراتژی‌های خود نداشته‌اید باید دست به کار شوید و اقدامات لازم برای ترویج هر چه بیشتر استفاده از آن را انجام بدهید. در همین راستا شما می‌توانید RSS وب‌سایت مدیروب را با کلیلک بر روی لینک آن دیده و با کاربردش بیشتر آشنا شوید.

منبع: مدیر وب